Vourstellt en Haus Moggioli der projekt Euregio “De bèlt van jungen zbischen bècksln, naiekaitn ont moglechkaitn”

Traduzione in mòcheno

S hom toalganommen de provinzaln asesorn Achille Spinelli ont de auskenneta techniker va de untersuach

Der earste trèff van zboate rai van eirtecher van Euregio hòt se gahòltn en haus Moggioli, de trèffn hom kultural ont sozial temen ont de sai’ offet en òlla de lait. S ist kemmen vourstellt der projekt “De bèlt van jungen zbichen bècksln, naiekaitn ont moglechkaitn”, ont s hòt toalganommen der provinzal asesor en birtschòft untersuach, suach ont òrbet Achille Spinelli.
Zbischn òndra, hom toalganommen der viarer van Dipartiment u’lear ont kultur va de PAT Roberto Ceccato, de schualiberschauer Viviana Sbardella ont de iberòll viarer va de òrbetagenzi Stefania Terlizzi.
Der projekt vourstellt as de 31 van genner, no a suach as  drinnnimmp ungefèr zbelf tausnt jungen, kimmp unterstizt van a partnership zbischn der Euregio ont a toal toalnemmer van drai lander. Ver en Trentin: der Lear ont Kultur Dipartiment va de PAT, der Psichologische ont Bisschòft Kennen Dipartiment va de Universitet va Trea’t, IPRASE ont de òrbetagenzi; ver de autonome Provinz va Poazn der u’lear professional  omt van Land Tirol ont der òrbet ont Schòft Dipartiment. 
“S bichteste ver de jungen barts sai’ sèll za meing hom a richtega òllgamoa’ u’lear ont rècht no stea’ en de bècksln, s doi ist kemmen tsòk bail der trèff van òllgamoa’ òrbetstòtt aa ” hòt er tsòk der asesor Spinelli. “De doin momentn va bècksl sai’ runt bichte en lem va de schual ober gor ver de òrbet, pet de vrong as men hòt benn as men tschèrlt sèll as men bart tea’ en de zait as kimmp, òlla de tschèrln va benn as men ist en de zboate schual va earste grat finz en de universitet sai’ runt bichte. 
S lem leik vour en de lait mearer tschèrln ont de òllgamoa’innrichtn miasn meing gem ont regiarn dei doi momentn va bècksl, ver dòs miast men hom lait as bissn gor de neat van bèrkn, as meing song bos za learnen ont bos as ist pèsser tea’.
De bèlt va de òrbet billt junga paroat ont galeart en de òrbet as de hom tschèrlt ont s doi teaber versichern en a schual as paroatet ver òlbe. Ver dòs der sistem van Trentin hòt enviretrong ont tuat unterstitzn an be ver za tschèrln, gor pet an òrbet zbischn de schual, de schual ver de òrbet ont de òrbet”, hòt er tsòk de asesor Spinelli.

" >

Ibearearstn de iberòll sakretare van Euregio Marilena Defrancesco hòt  tsòk abia bichte as sai’ de zòmmriaf ver de lait as regiarn de zait va bècksl van jungen, ont hòt unterstitzt as der Euregio Tirolo-Südtirol Trentin, finz va benn as der ist augòngen en 2011, hòt galeik de jungen en de mitt van sai’na projektn ont bail de Trentinisce presidenz 2021-2023, as schraip “Der Euregio ist jung”.

Sbaredella ont Ceccato hom klòfft iberhaup van prozess ver za tschèrln va benn as men ist kloa’ finz as men bòckst, as ist ònderst en an iata èltekait ont en de bècksl as kimmp tsechen: bail de zait as men nou kinn ist ont vour de zait as men jung ist tuat men òcht gem en de aigene bòckzait ont en de identitet van kinn-student. Derno va de jung zait, derno as men hòt tschèrlt de schual no de zboate schual va earste grad, tuat men schaung gor bos as men ist brafer za learnen, gor unterstitzt va de schual ont van òlla de lait as mòchen toal van doi prozess. Der Trentin trok envire vil naiekaitn ont naia òrbetn ver za kennen tschèrln: zan paispil s hòt Trentino Orienta ont der portal Vivoscuola, ont nou der portfolio as gip a hilf en sèll as men tea’ bill en lem. Nèt minder bichte ist nou sèll as tuat de IPRASE ver za paroatn de learer ont ver za gem en a hònt asou as de meing pesser verstea’ sèll as de jungen kennen pesser tea’.

" >

" >

Bail de earste toal van trèff de Raffaella Di Iorio van Euregio hòt a zòmmsetz gamòcht va abia as augòngen ist der projekt ont gadenkt van an òrbet stitzt van Euregio, bail de tiroler regiar, asn vurm as de jungen lem. Derno de Stefania Terlizzi va de òrbetagenzi hòt derklort òlls sèll as men hòt gatu’ ver za mòchen de vourtschbinn. “De noat as mear gaheart hòt ist de sèll as de bèlt va de schual ont de bèlt ver za learnen an òrbet miasn mear glaim sai’, durch naiekaitn ont hilfdinstn. Ver dòs hòt men tschbunnen en an u’lear mear “modern” van u’learer as hèlven za tschèrln, as mear òcht gip en de psico-sozial mittln van lait ont as glaimer ist en de neat va haitzegento, abia prauchen de nain technologi ont kennen lòng de virm za kennen se ver za meing pesser tschèrln”, hòt se derklort.

" >

Zbischn de techniker as hom klòfft, ist gaben der Franco Fraccaroli, learer va de Universitet va Trea’t, as hòt patschrim de bichtestn psico-social mittln as kemmen drinnganommen bail de zait as men groas kimmp. Voursicht ont offetkait sai’ runt bichte, ober de stòrchekait ont kennen verstea’ de aigene grenzn mòchen pahenner verstea’ abia za nemmen vour de sòchen. A guata vourstell va selber ont bissn bos men guat ist za tea’ ist runt bichte ver za hom glick en lem, ver de schual ont ver de òrbet derno aa. De virm za learnen de sòchen ont de nètzn zbischn de lait sai’ bichte ont gem de moglechkait za iberlem pesser s envire gea’ va de zait.

Der Francesco Pisanu, van Omt ver za schatzn de politik va de schual van U’leardinst va de PAT, hòt vourstellt de bichtestn òrbetn van projekt en de drai lander. De earste toal va de suach hòltet drinn de dokumentn va de untersuach ont van vrong. Asou barn kemmen gamòcht  de u’learòrbetn ont derno tschbunnen de beil politik za trong envire. S barn kemmen ganommen abia paispiln a por òrbetn ont biografi ver za learnen u’ de lait, derbail de virm ver za kennen se pesser schatzn barn drinngahòltn sai’ en an ausònder digitalplòtz, bou as de studentn va de zboate schual va earste grad barn meing drinn  gea’. Der projekt bart riven pet an test as bart schatzn benns der hòt gaholven.

Bail de vria òndra zboa vourstelln va auskenneta lait as hom klòfft va tschèrln ont mentschraich. Damiano Previtali, president van Schatz Provinzal Komitat van Trentiner schualsistem ont techniker viarer kan Minister ver de u’lear ont verdea’, hòt derklort de zòmmpint zbischn de nain ministerialn rotn as de tschèrln ont der projekt “Transizioni” as men barn meing nemmen abia moglechkait durch de zuazoln van PNRR semm galeik ver de doin òrbetn. S hòt nou klòfft en videokonferenz der Giorgio Vittadini, va de Universitet Milano Bicocca, as hòt derklort de “kompetenzn nèt kognitiv”. Sèll as kimmp tsòk asn doi ist as en vil sòchen van lem van jungen kònnt men sa vinnen: as de qualitet va de u’lear, asn guat envire gea’ pet de òrbet, asn lem, as de tsunthait ont asn guat stea’ en de gamoa’schòft. S ist runt bichte, ver de schual ont ver de u’lear schatzn de doin sòchen abia zil ver de u’lear durch òrbetn as learnen ont groas mòchen kemmen, abia as s ist kemmen schoa’ gatu’ en trentin en de doin leistn jarder.

Derzua: de slide va de òrbetagenzi

Letratn ont film notschauk van Druckomt

" >

Download ont pilder ont vrong do  https://bit.ly/40kjLph

Ibersetz gamòcht van Sprochtirl va de Tolgamoa'schòft Hoa Valzegu' ont Bersntol

Immagine alt:
Presso casa Moggioli, nell’ambito dei “Martedì dell’Euregio” presentato il progetto “Il mondo giovanile tra transizioni, sfide e opportunità” (Roberto Ceccato dirigente del Dipartimento istruzione e cultura della PAT, Viviana Sbardella sovrintendente scolastica)
Torna all'inizio